Vanavond zijn tijdens het Gala van het Nederlands Theater in Internationaal Theater Amsterdam de VSCD Toneelprijzen uitgereikt. De VSCD reikte in 2020 vanwege de coronacrisis geen theaterprijzen uit, maar de Nederlandse Toneeljury nomineerde wel over het seizoen 2019/2020. Eerder dit jaar zijn daar de nominaties van 2020/2021 aan toegevoegd. Allen maakten kans op de VSCD Toneelprijzen 2020 & 2021. Daardoor waren er dit jaar in totaal maar liefst 18 genomineerden in de verschillende categorieën.
Foto door: Anna van Kooij
Dit zijn de winnaars van de VSCD Toneelprijzen 2020 & 2021:
WINNAAR THEO D’OR
NAOMI VELISSARIOU
voor haar rol in Permanent Destruction: Pain Against Fear van Theater Utrecht & St. Naomi Velissariou
De Nederlandse Toneeljury: ‘De meerstemmige identiteit die Naomi Velissariou in haar spel toont, maakt dat de vrouw boven het concept van de productie uitstijgt. Hoe kan het ook anders; een vrouw die moeder wordt, leert een nieuwe vorm van weldadige liefde kennen, één die niet in een concept te vatten is, maar die wellicht de angst en de pijn een beetje dragelijker maakt. Ze maakt haar bewegingen trager dan in de eerdere delen, minder hard en choquerend. Dat geeft ruimte om dichtbij te komen en te zien dat er achter de boosheid ook zachtheid en kwetsbaarheid zit. In gedachten mag je haar aanraken en dat is groots voor een vrouw die bang is voor het leven en voor zichzelf.’
WINNAAR LOUIS D’OR
EMMANUEL OHENE BOAFO
voor zijn rol in Sea Wall van Het Nationale Theater
De Nederlandse Toneeljury: 'Emmanuel Ohene Boafo neemt de kijker mee in het persoonlijke verhaal van Alex en toont daarbij de vele emoties als hij het over zijn dochter, vrouw en schoonvader heeft. Door zijn open, liefdevolle spel komt de dood in deze voorstelling snoeihard binnen. Uit zijn lichaamsuitdrukking tekent zich een personage dat probeert vat te krijgen op deze tragedie, maar hier nog niet toe in staat is. Hij speelt dit subliem, met geen enkel gebaar of woord te veel. In deze intieme monoloog kun je zijn pijn en zijn strijd met die pijn, van zeer dichtbij ervaren. Dat is prachtig en onbeschrijfelijk verdrietig.'
WINNAAR COLOMBINA
SANNE SAMINA HANSSEN
voor haar rol in Angels in America bij Olympique Dramatique en het Toneelhuis
De Nederlandse Toneeljury: ‘In Angels in America maakt Sanne Samina Hanssen de waanzin van haar personage Harper volkomen inzichtelijk, ook wanneer die de werkelijkheid totaal uit het oog verliest. Ze schakelt daarbij niet alleen prachtig tussen illusie en realiteit, maar laveert ze ook voortdurend tussen hoop en wanhoop. Het is vooral bewonderenswaardig dat Hanssen van Harper geen deerniswekkend hoopje ellende maakt, maar juist een vrouw die vastbesloten de strijd aangaat met haar lot. Door haar trefzekere en krachtige vertolking sluit je Harper meteen in je hart en leef je van het begin tot het einde met haar mee.’
WINNAAR ARLECCHINO
JAAP SPIJKERS
De Nederlandse Toneeljury: voor zijn rol in De zaak Shell van Anoek Nuyens & Rebekka de Wit, Frascati Producties en De Nwe Tijd
‘Hoezeer je je ook hebt voorgenomen om het oneens met hem te zijn, met zijn innemende spel pakt Jaap Spijkers als CEO van Shell elke toeschouwer genadeloos in. Spijkers speelt hem vervaarlijk meerduidig: lange tijd lijkt hij vooral zachtaardig en begripvol, maar onverwacht komt hij indringend en scherp uit de hoek. Dat zorgt voor een uiterst verwarrende, bij vlagen zelfs ronduit verontrustende kijkervaring. Hij lijkt een innemende verbinder, maar wat schuilt er achter zijn rookgordijn van empathie, begrip en engagement?’
WINNAAR MIMEPRIJS
8: METAMORPHOSIS
van Nicole Beutler Projects
De VSCD Mimejury: ‘8: Metamorphosis van Nicole Beutler Projects (in coproductie met ITA/Festival O.) is een door Nicole Beutler trefzeker geregisseerd ‘gesamtkunstwerk’. Een achtkoppig mannenkoor, slagwerker Frank Rosaly, componist/dj Gary Shepherd en een bewegend lichtgrit van ontwerpers Julian Maiwald en Minna Tikkainen schitteren in een alternatief scheppingsverhaal. Leidraad: het uiteenvallen van het patriarchaat. Na een drumstel-oerknal transformeren de zangers, aanvankelijk uniform bewegend in een knap uitgevoerde mimografie-van-het-maatpak, in mythische, androgyne en dierlijke wezens. Purcells beroemdste, barokke klaaglied wordt in de remix een hortend, echoënd klankgedicht.’
WINNAAR GOUDEN KREKEL MEEST INDRUKWEKKENDE JEUGDTHEATERPRODUCTIE
(.....) EEN VOORSTELLING DIE SCHIJT HEEFT AAN ZIJN EIGEN VAGE TITEL (12+)
door Theater Artemis i.s.m. Ruhrtriennale en Künstlerhaus Mousonturm
De VSCD Jeugdtheaterjury: ‘Een voorstelling die schijt heeft aan zijn eigen vage titel (12+) door Theater Artemis i.s.m. Ruhrtriennale en Künstlerhaus Mousonturm is behoorlijk vaag, laat zich lastig navertellen, maar is van begin tot het einde raak. Een overrompelende theaterervaring met de ideale acteurs, want in niets stralen ze uit dát ze acteurs zijn. Hun timing in het ontkennen van spel is perfect. Ze vertolken drie pubers op grandioze wijze in een spannende scenografie. Een voorstelling die even begrijpelijk, als onbegrijpelijk is. Herkenbaarheid oproept maar ook vervreemdend is. En uiteindelijk onder de huid gaat zitten. Jetse Batelaan zoekt opnieuw de grenzen van het theater op en verlegt ze en
passant.’
GOUDEN KREKEL MEEST INDRUKWEKKENDE PODIUMPRESTATIE IN HET JEUGDTHEATER
GUUS VAN DER STEEN
voor zijn vertolking van Moon in De Toverfluit (7+) van de Toneelmakerij & Silbersee
De VSCD Jeugdtheaterjury: ‘Guus van der Steen excelleert in de rol van Monastatos die kortweg Moon is geworden. Deze acteur/muzikant/spoken-word artist is helemaal op zijn plek. Guus geeft fantastisch gestalte aan een karakter dat een enorme ontwikkeling doormaakt; van een irritant kruiperige slechterik tot de best wel aandoenlijke en zelfs sympathieke held. Van zijn eigenaardigheid maakt hij zijn kracht. Van der Steen kleurt fenomenaal mee met zijn personage, heeft een geweldige timing en humor. En ontroert.’
WINNAAR PROSCENIUMPRIJS
THE NEED FOR LEGACY
voor haar bijdrage aan de dekolonisatie van de theatersector
De Nederlandse Toneeljury: ‘Onderweg het wiel uitvindend heeft The Need for Legacy besloten om de nalatenschap van makers van kleur vorm te geven en voor de volgende generatie inzichtelijk te maken. Door het gedachtegoed en het werk van makers zoals onder andere Rufus Collins en Felix de Rooy opnieuw in de spotlights te zetten eert zij voorlopers en die andere reuzen op wiens schouders de nieuwe generatie ook staat. Met onder andere bijeenkomsten, presentaties en het ontsluiten van archieven laat zij zien dat er een andere geschiedenis is dan die een groot gedeelte van theaterminnend Nederland kent. In de zoektocht die ze opgezet heeft in het afgelopen jaar, gaat zij samenwerkingen aan zodat het gedachtegoed ook via andere organisaties verspreid wordt. Door het aangaan van verbindingen wordt er daardoor een nieuwe, gezamenlijke, geschiedenis gecreëerd waar iedereen de vruchten van kan plukken. Zij geeft een sterke impuls aan dekolonisatie van de theatersector.'
De Nederlandse Toneeljury 2020/2021 bestaat uit:
Hadassah de Boer (voorzitter), presentator en programmamaker | Farnoosh Farnia, programmeur Oerol Festival, storyteller en co-founder en docent Mezrab Storytelling School | Rehana Ganga, programmamaker Het Nationale Theater | Sander Janssens, theaterjournalist voor NRC en Theaterkrant | Christiaan Mooij, artistiek Coördinator Meervaart, regisseur | Fabian Pikula, programmeur Chassé Theater | Marijke Schaap, zakelijk leider De Tekstsmederij & stafdocent Master Creative Producing (AHK) | Saskia Tilanus, programmeur Stadsschouwburg Utrecht en Dianne Zuidema, Directeur Schouwburg Amstelveen
De VSCD Jeugdtheaterjury 2020/2021 bestaat uit:
Katinka Enkhuizen (voorzitter), programmeur Theater Rotterdam | Fadua El Akchaoui, theatermaker | Alex Mooren, programmeur Theater Castellum | Marjet van Os, directeur Theater Cascade | Urmie Plein, actrice | Hans Smit, journalist | Daan Valkhof, jeugdtheaterprogrammeur Het Nationale Theater
De VSCD Mimejury 2020/2021 bestaat uit:
Nicole van Vessum (voorzitter), directeur theaterfestival De Parade | Berith Danse, directeur Pleintheater | Maurice Dujardin, hoofd artistiek bureau Theater Rotterdam | Marlies Heuer, actrice | Marijn van der Jagt, dramaturg, journalist | Irene Pronk, directeur Theater het Kruispunt | Dwayne Toemere, acteur/theatermaker/trainer
De uitreiking van de VSCD-prijzen wordt mede mogelijk gemaakt door de Podium Cadeaukaart: